Ομόφωνα αρνητική ήταν η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Μαρώνειας Σαπών, το οποίο συνεδρίασε σε κατεπείγουσα συνεδρίαση με μοναδικό θέμα την έκφραση αντιρρήσεων επί της αιτήσεως της εταιρίας «ΧΡΥΣΩΡΥΧΕΙΑ ΘΡΑΚΗΣ Α.Ε»

για χορήγηση άδειας μεταλλευτικών ερευνών στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου.

Ο πρόεδρος του Δ.Σ. κ. Μιχάλης Μοσχίδης ανέγνωσε το σκεπτικό βάσει του οποίου κρίθηκε από το σύνολο του σώματος η αίτηση της εταιρείας ως απορριπτέα.

Στο κείμενο της εισήγησης η οποία υιοθετήθηκε από το Δημοτικό Συμβούλιο αναφέρονται μεταξύ άλλων είναι το εξής:

«Το θέμα της εξόρυξης χρυσού σε Ροδόπη και Έβρο, κάθε άλλο παρά νεοεισερχόμενο είναι. Εδώ και πάνω από 13 χρόνια επιχειρείται από δυο πολυεθνικές εταιρείες ξένων συμφερόντων η αδειοδότηση και λειτουργία μονάδων εξόρυξης και επεξεργασίας χρυσού μέσω εκχύλισης του μεταλλεύματος με τοξικά χημικά αντιδραστήρια (κυανιούχα, συγκεκαλυμμένα ή μη).

Το Έργο Χρυσός Σαπών αποτελεί μια εξαιρετικά βίαιη επέμβαση στο φυσικό περιβάλλον καθώς η υλοποίησή του αναμένεται να επιφέρει μέγιστη και μη αναστρέψιμη βλάβη στο περιβάλλον και αλλοίωση του τοπίου. Οι επιπτώσεις στα έμβια όντα και στο ευρύτερο περιβάλλον (έδαφος, νερό, ατμόσφαιρα) καλύπτουν περιοχές πολύ ευρύτερες από την περιοχή στην οποία εμφανίζονται οι μεταλλευτικές δραστηριότητες, ακόμα και πολλές δεκάδες χρόνια μετά τη διακοπή αυτών των δραστηριοτήτων. Οι επιπτώσεις οφείλονται στην ίδια την επέμβαση και κυρίως στα προς απόθεση επιβαρημένα επικίνδυνα απόβλητα .

Ο χημισμός των χρησιμοποιούμενων αντιδραστηρίων σε συνδυασμό με την πολυμεταλλική φύση των πετρωμάτων καθιστά τα απόβλητα της επεξεργασίας επικίνδυνα τοξικά απόβλητα.

Οι λίγες και υψηλής επικινδυνότητας θέσεις εργασίας που υπόσχονται είναι το άλλοθι της εταιρείας αποσιωπώντας τους περιβαλλοντικούς, αναπτυξιακούς, κοινωνικούς κινδύνους που ακολουθούν το Έργο. Σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορούν να αντισταθμιστούν από τις ήδη υπάρχουσες θέσεις εργασίας που θα χαθούν άμεσα ή έμμεσα.

Η αίτηση με την οποία ζητείται Άδεια Μεταλλευτικών Ερευνών (ΑΜΕ) στην περιοχή Μαρώνειας – Κρωβύλης όχι από την εταιρεία Μεταλλευτική Θράκης ΑΕ, αλλά από τα Χρυσωρυχεία Θράκης την εταιρεία που δραστηριοποιείται στην Αλεξανδρούπολη- δείχνει ότι ο Δήμος Μαρώνειας Σαπών πολιορκείται ασφυκτικά από παντού. Όλοι οι λόφοι γύρω από τις Σάπες εκλαμβάνονται από την εταιρεία ως μεταλλείο. Η ζητούμενη περιοχή εμπίπτει σε κοίτασμα πορφυριτικού (ή πορφυρικού) χαλκού – μολυβδαινίου, γεγονός που σημαίνει ότι δεν τίθεται μόνο το θέμα της εξόρυξης του Χρυσού, αλλά τίθεται και το θέμα του Χαλκού. “Πορφυριτικός χαλκός” σημαίνει κοιτάσματα τεράστια σε μέγεθος και χαμηλής περιεκτικότητας σε Χαλκό εν προκειμένω (ο χαλκός βρίσκεται εμποτισμένος στο χώμα). Είναι δηλαδή κοιτάσματα που είναι οικονομικά εκμεταλλεύσιμα όχι λόγω της υψηλής περιεκτικότητας τους σε μέταλλα, αλλά λόγω του τεράστιου όγκου τους.

Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι οι επιπτώσεις από τις εξορύξεις Χαλκού, σε συνδυασμό με τη δυνατότητα μεγάλης κλίμακας επιφανειακών εξορύξεων που τις συνοδεύουν, είναι κολοσσιαίες. Το πρόβλημα με τις νέες αιτήσεις μεταλλευτικών ερευνών που γνωστοποιήθηκε ότι κατατέθηκαν στην ΠΕ Ροδόπης ξεκινά να λαμβάνει την πραγματική του χωρική διάσταση. Στο σημείο αυτό και για να γίνει μια αναφορά στην έκταση του προβλήματος, αναφέρουμε ότι το έτος 1999 που η τιμή του Χαλκού ήταν 2.000$/τόνο μεταλλεύματος και η τιμή του Χρυσού από 280$/ουγκιά το κοίτασμα των Σαπών εκτιμήθηκε σε 3 εκατομμύρια τόνους. Σήμερα (Ιούνιος 2012) με τις αντίστοιχες τιμές στα 11.000$/τόνο ο Χαλκός και 1600$/ουγκιά ο Χρυσός (πολλαπλάσιες) το κοίτασμα εκτιμάται στα 15 εκ. τόνους μεταλλεύματος. 5πλασιασμός του κοιτάσματος αντιστοιχεί σε πολλαπλάσιους τόνους εκσκαφής και πολλαπλάσιες περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τις περιγραφόμενες και υπολογιζόμενες στις μελέτες της εταιρείας σχετικά με την απαίτηση σε νερό, σε ενέργεια, σε όξινες απορροές, σε επιβαρυμένη σκόνη, σε αποδάσωση και τη μετατροπή της γης σε τοξικό απόβλητο.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η εκμετάλλευση του χρυσού έρχεται σε αντίθεση με το Χωροταξικό σχεδιασμό της Περιφέρειας ΑΜΘ, ο οποίος για την περίπτωση του επιθερμικού κοιτάσματος χρυσού στην ευρύτερη περιοχή των Σαπών είναι από ισχυρά επιφυλακτικός έως αρνητικός. Συγκεκριμένα, στην με αριθμ. 29310/21-7-2003 (ΦΕΚ 1471/Β΄/09-03-2003) απόφαση της Υπουργού ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. «Περιφερειακό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης Π.Α.Μ.-Θ., στο σημείο αναφέρεται στις εμφανίσεις επιθερμικού χρυσού για την περιοχή των Σαπών (όρια νομών Έβρου και Ροδόπης):

Η εκμετάλλευση των αποθεμάτων μπορεί να είναι προβληματική για την Περιφέρεια, κυρίως για λόγους αναπότρεπτης βλάβης στο περιβάλλον. Δεν υπάρχουν οικονομικά βιώσιμες μέθοδοι αντιμετώπισης της ισχυρά οχλούσας ρύπανσης.

Αυτό που προέχει είναι η αλλαγή μεταλλευτικού κώδικα και να υπάρξει ασφυκτική πρόταση για αλλαγή του».