Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Παρά το γεγονός ότι οι τουρκικές αρχές συνιστούν στους ειδικούς, στις τράπεζες, στα ΜΜΕ ή σε οποιονδήποτε ενδιαφέρεται για οικονομικά θέματα να μη μιλούν για την οικονομική κρίση που είναι σε εξέλιξη στην Τουρκία, η κατάσταση που επικρατεί στην γείτονα είναι εμφανής και γνωστή και προ-Covid19 με την ανεργία τον Ιανουάριο να είναι ήδη στο 14% και προβλέπεται να αυξηθεί μετά τα λουκέτα λόγω του κορωνοϊού.

Scope Ratings_External_Risk_2020 Apr

Οι αδυναμίες της τουρκικής οικονομίας είναι δεδομένες, έτσι όπως περιγράφονται από τις εκθέσεις των διεθνών οίκων αξιολόγησης οι οποίοι προβλέπουν ύφεση γύρω από το 5% για τη χώρα το 2020, με την ισοτιμία του τουρκικού νομίσματος να υποχωρεί την Παρασκευή 8/5/2020 κατά 0,8% στις 7,2598 λίρες προς ένα δολάριο, σε επίπεδα δηλαδή κάτω από το προηγούμενο χαμηλό ρεκόρ στο οποίο είχε βρεθεί το καλοκαίρι του 2018.

Scope Ratings_Five_Charts_Turkey_2020May

Η παραπάνω εξέλιξη έχει ως αποτέλεσμα την διόγκωση των χρεών σε συνάλλαγμα, ιδίως σε δολάρια, όσο υποτιμάται η λίρα. Πολλές τουρκικές επιχειρήσεις έχουν πάρει δάνεια σε δολάρια ή ευρώ. Όσο πέφτει η αξία της λίρας τόσο δυσκολότερα εξυπηρετούν τα χρέη τους και στη χειρότερη περίπτωση απειλούνται με λουκέτο. Μια κατάρρευση της λίρας όμως δεν έχει αρνητικές επιπτώσεις μόνο στην ιδιωτική οικονομία, αλλά και για το τουρκικό δημόσιο παρά το ότι την περασμένη χρονιά το έλλειμμα του προϋπολογισμού περιορίστηκε στο μόλις στο 2,8%.

Η Economist Intelligence Unit αναμένει μια ύφεση στην Τουρκία καθ’ όλο το έτος, της οποίας «ο μεγάλος τουριστικός τομέας θα καταρρεύσει, γεγονός που θα τροφοδοτήσει την πίεση στα διπλά ελλείμματα και στην ήδη εύθραυστη λίρα» κάτι που με τη σειρά του θα τροφοδοτήσει τον πληθωρισμό. Αυτή τη στιγμή η Τουρκία καταγράφει 129,491 κρούσματα κορωνοϊού και .520 θανάτους (στοιχεία 6/5/2020).

Την Τετάρτη 6/5/2020 πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη του υπουργού Οικονομικών, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, με 2.000 επενδυτές, τους οποίους επιχείρησε να καθησυχάσει σχετικά με την πορεία της τουρκικής οικονομίας, τα συναλλαγματικά της διαθέσιμα και τις δυνατότητές της να αντιμετωπίσει την κρίση.

Κατά γενική εκτίμηση των οικονομολόγων, η μοναδική διέξοδος για την Τουρκία, την οποία και επιδιώκει επίμονα η Αγκυρα, θα ήταν ένα swap νομισμάτων με τη Federal Reserve, η οποία θα μπορούσε να προσφέρει στην Αγκυρα τα δολάρια που έχει απελπισμένα ανάγκη και μια “αξιοπρεπή” διέξοδο για τον Τούρκο πρόεδρο.

Ωστόσο, η άνω προκριθείσα λύση συνδέεται με την ενεργοποίηση ή μή των S-400 με την τουρκική διοίκηση να πρέπει να επιλέξει ανάμεσα σε μία συμφωνία με τις ΗΠΑ για την αντιμετώπιση της κρίσης συναλλαγματικών αποθεμάτων της τουρκικής οικονομίας, ή στην στρατηγική επιλογή της προσκόλλησης στην Ρωσία του Βλ. Πούτιν τόσο λόγω μελλοντικών ενεργειακών σχεδιασμών όσο και του σημαντικού ρόλου που έχει η Ρωσία για τις εξαγωγές τουρκικών αγροτικών προϊόντων και τον τουρισμό της. Και κυρίως είναι ο Ρώσος πρόεδρος που κινεί τα νήματα στην Συρία , στο βόρειο τμήμα της οποίας διακυβεύεται ένα από τα πιο σημαντικά σχέδια της 18ετους ηγεσίας της Τουρκίας από τον Ταγιπ Ερντογάν.

Το σίγουρο είναι πάντως ότι ούτε οι ΗΠΑ ούτε και η Ρωσία θα ήθελαν να φανεί ότι είναι όμηροι της Άγκυρας ενώ δεν πρέπει να ξεχνάμε και την σταθερή σχέση Γερμανίας-Τουρκίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, εκτιμάται, ότι θα πρέπει να ερμηνευθούν από ελληνικής πλευράς περιστατικά που δείχνουν μία ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση των απειλών που απ/δι/κατευθύνει ο προαιώνιος εχθρός των Ελλήνων από τα ανατολικά και βόρεια σύνορά μας.