Περισσότεροι από 600.000 Έλληνες περνούν σε μηνιαία βάση στις παραμεθόριες περιοχές γειτονικών χωρών για τις αγορές τους, ενώ πάνω από 1.500 επιχειρήσεις μεταποίησης και υπηρεσιών έχουν ήδη μετεγκατασταθεί στα γειτονικά κράτη, όπως εκτιμά η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ).

Μάλιστα, σύμφωνα με υπολογισμούς των εμπορικών συλλόγων ακριτικών περιοχών της χώρας, περισσότερα από 500 εκατ. ευρώ ελληνικού ρευστού χρήματος διαρρέουν κάθε χρόνο προς Βουλγαρία, Σκόπια και Τουρκία για την αγορά καταναλωτικών προϊόντων. Το διασυνοριακό παραεμπόριο και λαθρεμπόριο μαστίζουν, σύμφωνα με την ΕΣΕΕ, τις περιφέρειες της Μακεδονίας, της Θράκης, του Βορείου Αιγαίου και της Δωδεκανήσου.

Στην κορυφή των προτιμήσεων των “ξενιτεμένων” καταναλωτών είναι τα προϊόντα ένδυσης, υπόδησης, τα ποτά, τα τσιγάρα, η βενζίνη, οι οδοντιατρικές υπηρεσίες και οι επισκευές αυτοκινήτων, ενώ οι περισσότεροι αγοράζουν όλα τα τρόφιμα της εβδομάδας. Ενδεικτικό είναι πως η προτίμηση στη φθηνότερη βουλγαρική βενζίνη οδήγησε τον τελευταίο χρόνο σε μπαράζ λουκέτων σε βενζινάδικα της Ανατολικής Μακεδονίας, αφού στα γειτονικά παραμεθόρια πρατήρια η βενζίνη κοστίζει τουλάχιστον 0,50 ευρώ το λίτρο φθηνότερα από όσο κοστίζει στη χώρα μας.

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με την ΕΣΕΕ, μία στις τέσσερις εμπορικές επιχειρήσεις στις ακριτικές περιοχές έχει βάλει λουκέτο, ενώ αρκετοί έμποροι για να αποφύγουν το οριστικό κλείσιμο σκέφτονται τη φυγή.

Η ΕΣΕΕ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, κάνοντας λόγο για μία ακόμα ακατάσχετη αιμορραγία που προκαλούν η μετεγκατάσταση των ελληνικών επιχειρήσεων και η μετανάστευση των καταναλωτών της μίας ημέρας, αφού όχι μόνο στερούν από έσοδα την ελληνική οικονομία, αλλά την ίδια στιγμή τα περιορισμένα μετρητά της ελληνικής αγοράς ξοδεύονται εκτός συνόρων.

Η εικόνα στη Βόρεια Ελλάδα

Η εικόνα της καταναλωτικής μετανάστευσης στη Βόρεια Ελλάδα, όπως περιγράφεται από τα στοιχεία και τις παρατηρήσεις τοπικών εμπορικών συλλόγων που παραθέτει η ΕΣΕΕ, έχει ως εξής:

Ξάνθη. Υπάρχει μία κίνηση καταναλωτών από 20% έως 40% κυρίως προς υπηρεσίες (γιατρούς, ξενοδοχεία), οπότε η απώλεια του τζίρου είναι 10%. Ο κόσμος πάντως δεν ψωνίζει καταναλωτικά αγαθά από τη Βουλγαρία, καθώς οι Βούλγαροι ιδρύουν επιχειρήσεις στην Ξάνθη και πουλούν πολύ φθηνά (είτε στεγασμένο εμπόριο είτε πλανόδιο – νόμιμο/παράνομο).

Το φλέγον ζήτημα της περιοχής είναι η παράνομη διακίνηση εμπορευμάτων και τροφίμων από τη Βουλγαρία σε λαϊκές αγορές και σε πλανόδιους μικροπωλητές. Οι προτάσεις του τοπικού εμπορικού συλλόγου συνοψίζονται στην πανελλαδική απογραφή πλανόδιων μικροπωλητών, με ελέγχους για τη νομιμότητά τους, φορολογικά και ασφαλιστικά, στην επιβολή διοδίων σε όσους εισέρχονται τη συνοριογραμμή, όπως κάνει η Βουλγαρία, στην τοποθέτηση καμερών κυκλοφορίας και καταγραφής οχημάτων σε ηλεκτρονικό αρχείο και στη δημιουργία υπηρεσιακού κλιμακίου συστηματικής παρακολούθησης και ελέγχου για παράνομη διακίνηση εμπορευμάτων τις νυκτερινές ώρες και τα Σαββατοκύριακα.

Στην Κομοτηνή αναμένονται τεράστιες απώλειες, με δεδομένο ότι έχει ανοίξει καινούργιος δρόμος για τη Βουλγαρία, αλλά μέχρι σήμερα δεν είναι μετρήσιμες. Ήδη μεγάλο κύμα λουκέτων πλήττει και μαραζώνει την τοπική αγορά της πόλης σε συνδυασμό με τα αυξημένα ενοίκια στα οποία οι καταστηματάρχες δε μπορούν να ανταπεξέλθουν. Πολλές φορές μάλιστα τα ενοίκια, ειδικά στην πλατεία της Κομοτηνής, αγγίζουν τα 6 και 7 χιλιάδες ευρώ.

Αλεξανδρούπολη. Ο τοπικός εμπορικός σύλλογος δεν μπορεί να υπολογίσει την απώλεια τζίρου από την καταναλωτική μετανάστευση, ωστόσο η Αλεξανδρούπολη “διασώζεται” από τις υψηλές τιμές που υπάρχουν σε γαλακτοκομικά και κρέατα στην Τουρκία, καθώς και από τους υψηλούς δασμούς που επιβάλλονται στα επώνυμα προϊόντα. Από την άλλη πλευρά, ιδιαίτερα επιβαρημένος είναι ο Βόρειος Έβρος, με μεγάλο αριθμό καταναλωτών να πηγαίνουν στη Βουλγαρία. Ο εμπορικός σύλλογος έχει καταβάλει προσπάθειες για την αντιστροφή του αρνητικού κλίματος και την υποδοχή καταναλωτών από τρίτες χώρες. Σ’ αυτή την κατεύθυνση κινήθηκε η πρωτοβουλία Alexandroupolis Shopping Festival, ενώ τις επόμενες ημέρες θα υπογραφεί η αδελφοποίηση ανάμεσα στον Εμπορικό Σύλλογο της Αλεξανδρούπολης και τον αντίστοιχο της Αδριανούπολης.

Στην Ορεστιάδα η μετακίνηση των καταναλωτών φτάνει το 30%-40% με αντίστοιχη απώλεια τζίρου. Προμηθεύονται στη Βουλγαρία κυρίως καύσιμα, πετρέλαιο κίνησης, αλλά πηγαίνουν και για καταναλωτικά αγαθά λόγω πολύ χαμηλότερων τιμών.

Φλώρινα. Απώλεια τζίρου 50%-60% και 50% κίνηση καταναλωτών καταγράφεται από τη Φλώρινα προς τα Σκόπια. Το τριήμερο του Αγίου Πνεύματος πέρασαν από τον μεθοριακό σταθμό 10.000 αυτοκίνητα Ελλήνων προς τα Σκόπια, από τον νομό Φλώρινας, την Καστοριά, αλλά και από το Αμύνταιο. Προμηθεύονται βενζίνη, ενώ κάποιοι συνταξιούχοι πηγαίνουν σε οδοντιάτρους και αγοράζουν είδη διατροφής (σούπερ μάρκετ, λαχανικά). Στα σύνορα (στην πλευρά των Σκοπίων) υπάρχουν δύο σούπερ μάρκετ ελληνικών συμφερόντων που πουλούν ελληνικά προϊόντα με τιμές Σκοπίων. Ενδεικτικά υπολογίζεται πως η απώλεια φτάνει το 1 εκατ. ευρώ τον μήνα. Το Μοναστήρι, η πρώτη μεγάλη πόλη που συναντά κανείς στη γειτονική χώρα, βρίσκεται μόλις 30 χλμ. από τη Φλώρινα. “Είναι σχεδόν σαν να έχει αντικατασταθεί η αγορά της Φλώρινας από την αγορά των Σκοπίων” αναφέρεται σχετικά.

Κιλκίς. Ένας σημαντικός αριθμός καταναλωτών κάνουν σήμερα ημερήσια ταξίδια για καταναλωτικούς σκοπούς και από το Κιλκίς. Κάποιοι για διήμερα με σκοπό την ψυχαγωγία, κυρίως στο καζίνο. Μία άλλη κατηγορία χρησιμοποιεί υπηρεσίες υγειονομικού ενδιαφέροντος και μία άλλη κατηγορία προμηθεύεται καύσιμα. Από αυτή τη μετακίνηση καταναλωτών υπάρχει μείωση τζίρου, αλλά δεν μπορεί να εκτιμηθεί.

Τι προτείνει η ΕΣΕΕ

Για την αντιμετώπιση του φαινομένου της καταναλωτικής μετανάστευσης, αλλά και για την προσέλκυση καταναλωτών από παραμεθόριες περιοχές στις ελληνικές εμπορικές αγορές, η ΕΣΕΕ καταθέτει τις ακόλουθες προτάσεις:

1. ΜΕΙΩΣΗ της φορολογίας των επιχειρήσεων όλων των ακριτικών περιοχών. Διατήρηση των χαμηλών συντελεστών ΦΠΑ και επέκτασή τους σε όλες τις παραμεθόριες περιοχές.

2. ΑΡΣΗ όλων των εμποδίων έκδοσης βίζας με παροχή δυνατότητας έκδοσής της με την είσοδο του επισκέπτη στα σύνορα της χώρας.

3. ΚΑΘΙΕΡΩΣΗ αυστηρών ελέγχων σε «μικροπωλητές» από τρίτες χώρες, οι οποίοι εγκαθίστανται σε παραμεθόριες περιοχές, όπως και στις οδικές αρτηρίες από τις παραμεθόριες περιοχές προς τα σύνορα, για την αντιμετώπιση του περάσματος λαθραίων εμπορευμάτων.

Με στοιχεία από την εφημερίδα Μακεδονία