Καθήκον και αποστολή όλων όσων ασχολούνται με την ανάλυση των γεωπολιτικών και γεωστρατηγικών εξελίξεων είναι η καλή γνώση του αντικειμένου που πρόκειται να πραγματευτούν, χωρίς τα συμπεράσματα να κατευθύνονται από τις προτιμήσεις που επιτάσσουν συμφέροντα και η αντικειμενική παράθεση των γεγονότων που θα βοηθήσουν τον αναγνώστη στην κατανόηση του θέματος. Έτσι μέσα από το komotinipress επιχειρείται να δοθεί μια όσο το δυνατό ορθότερη προσέγγιση των θεμάτων αυτών, μιας και σε προηγούμενα άρθρα είχε επισημανθεί τόσο το διπλωματικό παρασκήνιο, αλλά και η έγερση ερωτημάτων για το ποια στάση θα πρέπει να τηρήσει η χώρα μας σ’ αυτό το πολυεπίπεδο και πολυδιάστατο παιχνίδι κυριαρχίας που στήθηκε στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι εξελίξεις στο χώρο της Μ. Ανατολής τρέχουν με γρήγορους ρυθμούς, μιας και όλοι οι ενδιαφερόμενοι λαμβάνουν θέσεις στην σκακιέρα της περιοχής. Ο συνωστισμός που παρατηρείται δεν μπορεί να θεωρηθεί ως πρωτόγνωρος, μπορεί όμως και επιβάλλεται να του προσδώσουμε μια χροιά με πολύ «ειδικό βάρος». Και αυτό διότι έπειτα από πάρα πολλά χρόνια «συνυπάρχουν» στην ίδια περιοχή αμερικανικά και ρωσικά πλοία, με κοινή θέα αλλά με διαφορετικούς προσανατολισμούς.

Στο ήδη διαμορφωθέν Θέατρο Επιχειρήσεων της Συρίας, με τον εμφύλιο να βρίσκεται σε εξέλιξη, ΗΠΑ και Ρωσία δεν παίζουν μόνες. Στο χορό φαίνεται να εισέρχονται και οι Αγγλογάλοι, τόσο με ναυτική όσο και με αεροπορική παρουσία, οι οποίοι θα έχουν απέναντί τους τη συριακή αεράμυνα. Βέβαια από αυτή τη συνάθροιση που σε άλλες εποχές και περιστάσεις, θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελούσε μια πρώτης τάξεως παράθεση δεξίωσης για την υψηλή κοσμική ελίτ της υφηλίου, δεν μπορούσε να απουσιάζει η Τουρκία, λόγω του επειδή βρίσκεται ακριβώς στη διπλανή πόρτα.

Ο ρόλος της Τουρκίας στη συριακή κρίση και όχι μόνο (υπάρχει και αυτή του Ιράν που είναι άμεσα συνδεδεμένη με την πρώτη) αναμένεται να είναι καταλυτικός. Η χρησιμοποίησή της από το ΝΑΤΟ, θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, ιδίως σε ότι αφορά στη χρήση τόσο του ραντάρ αντιβαλλιστικής άμυνας της Μαλάτειας, όσο και της αεροπορικής βάσης του Ιντζιρλίκ. Φυσικά στην ίδια γειτονιά υπάρχει και το Ισραήλ και λίγο πιο πέρα η Αίγυπτος και οι λοιπές φιλικές προς τις ΗΠΑ, αραβικές χώρες.

Προ του αναμενομένου, οι ΗΠΑ φρόντισαν να δημιουργήσουν ένα συνασπισμό κρατών για την υλοποίηση του σχεδίου ανατροπής του Άσαντ, μέσω της υποστήριξης της συριακής αντιπολίτευσης. Εκείνο το σημείο όμως που χρήζει προσοχής είναι η συνεχιζόμενη προσπάθεια επαναπροσέγγισης των δύο πρώην συμμάχων, της Τουρκίας και του Ισραήλ. Ήδη οι διεργασίες έχουν ξεκινήσει από τον περασμένο Αύγουστο με πρωτοβουλία της Αγγλίας αλλά και των ΗΠΑ (παρασκηνιακά), για την επαναπροσέγγιση των δύο χωρών, που έφτασαν στην κορύφωση της κρίσης με τα γεγονότα του ΜΑΒΙ ΜΑΡΜΑΡΑ, πλην όμως κάποια γεγονότα δεν μπορούν να παραγκωνιστούν, τα οποία με τον ένα η τον άλλο τρόπο συνδυαζόμενα, μπορεί να ανατρέψουν τα όσα φαίνονται ως δεδομένα.

Δεν μπορεί βέβαια να χαρακτηριστεί ως τυχαίο γεγονός, η επιβεβαίωση από το τουρκικό ΥΠΕΞ, των προσπαθειών επαναπροσέγγισης Τουρκίας – Ισραήλ, αλλά και κύκλοι στο Τελ – Αβίβ τείνουν να συνηγορήσουν σ’ αυτό. Το εβραϊκό κράτος παρουσιάζεται (σύμφωνα με ξένα δημοσιεύματα) έτοιμο να προβεί σε υποχωρήσεις έναντι των τουρκικών αξιώσεων για το ΜΑΒΙ ΜΑΡΜΑΡΑ σε ότι αφορά στη δημόσια συγνώμη αλλά και στην αποζημίωση των οικογενειών των θυμάτων. Αν αυτό συμβεί τελικά το ερώτημα που προκύπτει είναι: θα έχει αυτή η ενέργεια αντίκτυπο στην υπό διαμόρφωση της ενεργειακής συμφωνίας με Κύπρο και Ελλάδα, με τις όποιες προεκτάσεις της για την υπό ανακήρυξη της ελληνικής ΑΟΖ; Θα μιλάμε για ανατροπή των μέχρι τώρα δεδομένων; Το δυσμενέστερο σενάριο θα ήταν η έκθεση Αθήνας και Λευκωσίας στα μάτια της Άγκυρας, ανοίγοντας το δρόμο για εντατικοποίηση των ήδη διατυπωθέντων αξιώσεων της γειτονικής χώρας. Και φυσικά οι ΗΠΑ έχουν κάθε λόγο να σφίξουν τη θηλιά στο λαιμό της Δαμασκού, πράγμα που σημαίνει ότι στην παρούσα φάση θέλει όλες τις περιφερειακές χώρες στο πλευρό της, έστω και με το καθεστώς μιας πρόσκαιρης σύμπραξης – συνασπισμού.

Από την άλλη πλευρά όμως υπάρχει και η αίσθηση ότι το Ισραήλ στην παρούσα φάση δεν συνδέει τα ενεργειακά θέματα με τη συριακή κρίση (φαινομενικά τουλάχιστον), επειδή θεωρεί ότι ο ενεργειακός θαλάσσιος διάδρομος της Αν. Μεσογείου είναι συμφερότερος από το υπάρχον δίκτυο αγωγών της Τουρκίας. Εξ άλλου είναι προτιμότερη μια μακροχρόνια εταιρική ενεργειακή στρατηγική σχέση με Κύπρο και Ελλάδα, που θα προσφέρει συν τοις άλλοις και πάρα πολλά χρήματα στα κρατικά ταμεία, παρά μια βραχυπρόθεσμη, πρόσκαιρη και άτυπη συμμαχία με την Τουρκία, για την ανατροπή του Άσαντ. Ας μη ξεχνάμε ότι όσο η Άγκυρα στηρίζει και υποστηρίζει (σε πολιτικό επίπεδο ακόμα) την Χαμάς στη Γάζα, δύσκολα θα υπάρξει ουσιαστική προσέγγιση με το Ισραήλ.

Αν και στην υψηλή διπλωματία και στρατηγική, οι συσχετισμοί μεταξύ σταθερών και μεταβλητών παραμέτρων, μεταβάλλονται διαρκώς προσαρμοζόμενες στα νέα δεδομένα, εν τούτοις είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς με ακρίβεια τις τελικές προθέσεις και τάσεις στη γειτονιά μας. Οι καιροί είναι πονηροί και η αστάθεια επηρεάζει τα πάντα. Πολλές φορές η ταχύτητα μεταβολής των γεγονότων είναι τέτοια που δεν είναι δυνατή η παρακολούθηση επισταμένως των όποιων εξελίξεων. Αν το παιχνίδι που έχει στηθεί στην περιοχή της Αν. Μεσογείου δεν φωτίζεται αρκετά, με αποτέλεσμα η εικόνα της κατάστασης να μην είναι ευκρινής, θα πρέπει να τηρηθεί στάση αναμονής, μιας και δεν θα απαιτηθεί αρκετός χρόνος πλέον ώστε να ξεκαθαρίσουν κάποια πράγματα. Όπως άλλωστε έχει τονιστεί και σε παλαιότερο άρθρο του komotinipress, η Αθήνα θα πρέπει να επιλέξει με προσοχή τους όποιους συμμάχους της τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή, ώστε να αποφευχθεί η ρήση της ευαγγελικής περικοπής… «και εσταί η εσχάτη πλάνη χείρων της πρώτης…».

Το τι τελικά μας συμφέρει θα το δείξουν τα γεγονότα και μόνο αυτά. Αρκεί να θυμόμαστε την παραπάνω ρήση.