Είναι συχνό φαινόμενο σε έναν αγώνα ποδοσφαίρου ο αθλητής, έπειτα από ένα σπριντ, να βρίσκεται στο έδαφος χωρίς προφανή αιτία, δείχνοντας ότι έχει πρόβλημα στη γάμπα. Φαίνεται να πονάει πολύ, όμως μετά από λίγα δευτερόλεπτα είναι έτοιμος να επανέλθει στο παιχνίδι. Είναι φανερό ότι αντιμετωπίζει πρόβλημα κράμπας. Παρόλο που εμφανίζονται συνήθως σε αθλητές, δεν είναι λίγοι εκείνοι που αντιμετωπίζουν πρόβλημα κράμπας σε κατάσταση ηρεμίας, ακόμη και στον ύπνο τους.

Αν και σε αυτή την περίπτωση υπάρχει ο χρόνος και η ψυχραιμία για να ξεπεραστεί το πρόβλημα, τι μπορούμε να κάνουμε σε περίπτωση που αυτό συμβεί ενώ κολυμπάμε στα ανοιχτά; Τι ακριβώς συμβαίνει και πως αντιμετωπίζoνται οι κράμπες;

Οι κράμπες ή μυϊκοί σπασμοί είναι συνεχείς και επώδυνες συσπάσεις συχνά ενός ή περισσοτέρων μυών της ίδιας ομάδας του σώματός μας. Μπορούν να εμφανιστούν σε οποιονδήποτε μυ, διαρκούν λίγα δευτερόλεπτα ή αρκετή ώρα και προκαλούν έντονο πόνο. Αν και γνωρίζουμε το τι συμβαίνει στον μυ τη στιγμή του σπασμού, δεν υπάρχει στην ουσία τρόπος αντιμετώπισής του. Υπάρχουν όμως κάποια πράγματα που μπορεί να κάνουμε προκειμένου να μειώσουμε τις πιθανότητες να βρεθούμε σε αυτή την επώδυνη κατάσταση.

Οι προφυλάξεις που μπορούμε να λάβουμε είναι δυο ειδών και έχουν σχέση με την άσκηση και τη διατροφή.

Ας τις δούμε αναλυτικά:

Κράμπες και άσκηση

Κράμπες μπορεί να προκληθούν λόγω ελλιπούς προθέρμανσης, λόγω μεγάλης επιβάρυνσης ορισμένων μυϊκών ομάδων, έλλειψης αποθεραπείας ή κακής κυκλοφορίας του αίματος.
Σε αυτή την περίπτωση συστήνεται σωστή προθέρμανση πριν από την άσκηση σε όλο το σώμα, με ιδιαίτερη έμφαση στα σημεία που θα εξασκηθούν, μυϊκές διατάσεις πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος της άσκησης και προοδευτική επιβάρυνση κατά τη διάρκεια της προπόνησης.

Κράμπες και διατροφή

Εκτός από την άσκηση, μεγάλο ρόλο παίζει και η διατροφή όσον αφορά την προφύλαξη από τις κράμπες. Οι αθλητές, λόγω της παρατεταμένης προσπάθειας και της μεγάλης εφίδρωσης, χάνουν μεγάλα ποσά ηλεκτρολυτών, στοιχείων που παίζουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος και είναι υπεύθυνα, ως έναν βαθμό, για τα προβλήματα μυϊκών σπασμών.

Η έλλειψη ασβεστίου, μαγνησίου, νατρίου και καλίου από τον οργανισμό μας μπορεί να είναι καθοριστικός παράγοντας εκδήλωσης τέτοιου είδους φαινομένων.

Τροφές που καλύπτουν τις ανάγκες μας σε ασβέστιο είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα μικρά ψάρια που τρώγονται με τα κόκαλα ενώ, από τις φυτικές τροφές, το μπρόκολο και το σουσάμι.

Σε αυτό το σημείο πρέπει να τονίσουμε ότι είναι απαραίτητο στον οργανισμό μας να συνυπάρχουν σε σωστές αναλογίες ασέστιο και μαγνήσιο, ώστε να μπορεί ο οργανισμός μας να χρησιμοποιήσει σωστά και τα δύο αυτά μέταλλα. Τροφές πλούσιες σε μαγνήσιο είναι τα πλήρη δημητριακά και οι ξηροί καρποί, καθώς και το μεταλλικό νερό. Όσον αφορά το νάτριο, είναι δύσκολο να λείψει από τον μέσο άνθρωπο, εκτός αν είναι αυστηρά χορτοφάγος.

Το νάτριο, εκτός από το αλάτι, προσλαμβάνεται από τον ανθρώπινο οργανισμό και από τα κονσερβοποιημένα τρόφιμα, ορισμένα παχιά ψάρια και τα προπαρασκευασμένα φαγητά.
Τέλος, το κάλιο μπορεί να βρεθεί στα αποξηραμένα φρούτα, τα σύκα, τα σταφύλια και τους ηλιόσπορους. Πάντως, κάποιος που γυμνάζεται εντατικά ή παραμένει για πολλές ώρες στον ήλιο και αποβάλλει μεγάλα ποσά ηλεκτρολυτών θα πρέπει να λαμβάνει απαραίτητα ισοτονικά ποτά για να καλύψει τις ανάγκες του.

Θεραπεία

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας ώστε να επαναφέρουμε τον μυ στην αρχική του κατάσταση. Ο στόχος είναι απλός: Προσπαθούμε να τεντώσουμε τον βραχυμένο μυ. Έτσι, αν η κράμπα εκδηλωθεί στο γαστροκνήμιο (γάμπα) προσπαθούμε να τεντώσουμε το πόδι μας και να τραβήξουμε προς το μέρος μας τα δάκτυλα του ποδιού.

Αν εκδηλωθεί στον δικέφαλο βραχιόνιο (ποντίκι) τεντώνουμε το χέρι και σπρώχνουμε τα δάκτυλα του χεριού προς τα κάτω. Πολλές φορές, ο μυς παραμένει ερεθισμένος και μπορεί να ξανασυσπασθεί. Συνιστάται μασάζ στο σημείο, ζεστό ντους και ξεκούραση. Εάν τα συμπτώματα επιμένουν απαιτείται εξέταση από ιατρό και εξετάσεις αίματος.

Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι αν και η κράμπα μπορεί να εμφανιστεί οποιαδήποτε στιγμή προκαλώντας έντονο πόνο, η θεραπεία της είναι σχετικά εύκολη, αρκεί να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας. Ειδικά μέσα στη θάλασσα, η έλλειψη ψυχραιμίας μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε πνιγμό. Στην παραλία, πριν αποφασίσουμε να απομακρυνθούμε από την ακτή, καλό θα είναι να κάνουμε κάποιες διατάσεις και να σιγουρευτούμε ότι το σώμα μας έχει συνηθίσει τη θερμοκρασία του νερού.

Γράφει: Αντωνίου Παντελής, Καθηγητής Φυσ. Αγωγής

Πηγές: www.nutrimed.gr & iatronet.gr