Στον άνθρωπο δημιουργείται το αίσθημα του ψύχους όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι χαμηλή, και αντιθέτως το αίσθημα του καύσωνα όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος είναι υψηλή.

Το εύρος διακύμανσης των τιμών της θερμοκρασίας, της σχετικής υγρασίας, και της κίνησης του αέρα όταν εξετάζονται πάντα σε ένα καλό συνδυασμό με την καλή ψυχική διάθεση, την άνεση και την αποδοτικότητα του ατόμου, καλείται ζώνη ευεξίας ή ζώνη ευφορίας.

Η ζώνη ευεξίας χαρακτηρίζεται από τις εξής τιμές:

• ·Θερμοκρασία: καλοκαίρι 22^ο C έως 26^ο C
• ·Χειμώνας 18^ο C έως 22^ο C
• ·Υγρασία: 40% έως 60%
• ·Κίνηση του αέρα : Ο όγκος του αέρα ενός κλειστού χώρου θα πρέπει να ανανεώνεται 1 έως 3 φορές / ώρα

Όταν οι αποκλίσεις από το εύρος διακύμανσης των τιμών της ζώνης ευεξίας είναι μικρές, είναι ανεκτές από τον ανθρώπινο οργανισμό χάρη στην ικανότητα προσαρμογής και τους προστατευτικούς μηχανισμούς που διαθέτει. Όταν όμως οι αποκλίσεις είναι μεγάλες ο οργανισμός αδυνατεί να προσαρμοστεί και εμφανίζονται παθολογικές καταστάσεις ακόμη και ο θάνατος.

Θερμοπληξία: Όταν το σώμα αδυνατεί να αποβάλλει θερμότητα, λόγω της υψηλής θερμοκρασίας, της αυξημένης σχετικής υγρασίας και της απουσίας της κίνησης του αέρα του περιβάλλοντος, εμφανίζεται βαριά νοσηρή κατάσταση η οποία ονομάζεται θερμοπληξία.

Στις ελαφρές περιπτώσεις το άτομο εμφανίζει κεφαλαλγία, μειωμένη αποδοτικότητα στην εργασία του, ταχύπνοια, ταχυκαρδία, αυξημένη εφίδρωση, ερυθρότητα στο πρόσωπο, και λιποθυμία. Σε βαρύτερες καταστάσεις παρατηρείται θερμοκρασία 40-41^ο C, ηλεκτρολυτική διαταραχή, παραλήρημα, απώλεια συνείδησης, κώμα, ακόμα και θάνατος.

Παράγοντες οι οποίοι ευνοούν την πρόκληση θερμοπληξίας είναι η βαριά μυϊκή εργασία, η βαριά ενδυμασία, η υπερκατανάλωση τροφής, η παχυσαρκία και η κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών.

Πρόληψη

Συνιστάται η αποφυγή άσκοπης, και πολύωρης παραμονής και εργασίας στο ύπαιθρο κατά τη διάρκεια ημερών που χαρακτηρίζονται από νηνεμία, υψηλή θερμοκρασία και υγρασία. Αν παρόλα αυτά είναι αναπόφευκτη η εργασία μας στο ύπαιθρο, φροντίζουμε να κάνουμε τακτικά διαλείμματα και να ξεκουραζόμαστε σε σκιερά μέρη, να πίνουμε νερό, και να καταναλώνουμε αλμυρή τροφή ώστε να αναπληρώνουμε τους ηλεκτρολύτες που χάνουμε μέσω της εφίδρωσης. Φροντίζουμε πάντα να φορούμε ελαφριά ρούχα τα οποία διευκολύνουν την εφίδρωση.

Η παροχή πρώτων βοηθειών σε άτομα τα οποία έχουν υποστεί θερμοπληξία μπορεί να αποβεί σωτήρια για τη ζωή τους, δηλαδή η μεταφορά του ατόμου σε σκιερό και δροσερό μέρος, απομάκρυνση των ενδυμάτων, ράντισμα του σώματος με δροσερό νερό, πόση άφθονων υγρών, και επικοινωνία με ιατρό.

Στους χώρους εργασίας είναι η επιβεβλημένο από τον νόμο, οι εργοδότες να μεριμνούν για τον κλιματισμό των κλειστών χώρων εργασίας, και να λαμβάνουν όλα τα μέτρα, αλλά και τα μέσα ατομικής προστασίας που ενδείκνυνται για εργασία σε εξωτερικούς χώρους.

Γράφει: Γιδαροκώστας Λογγίνος, Υγιεινολόγος ΤΕ – Επόπτης δημόσιας Υγείας

http://www.iatronet.gr