Γράφει ο Νίκος Αρβανίτης

Στον αέρα κινδυνεύουν να βρεθούν από τον νέο χρόνο οι ασφαλισμένοι του ΕΟΠΥΥ, κυρίως παιδιά και έφηβοι, που λαμβάνουν υπηρεσίες ειδικής αγωγής όπως λογοθεραπεία, εργοθεραπεία, ειδική ψυχολογική υποστήριξη σε περίπου 2.000 δομές της χώρας.

Η διοίκηση του Οργανισμού δρομολόγησε στην εκπνοή του έτους και υπό ασφυκτικό χρονικό πλαίσιο διαδικασία υπογραφής συμβάσεων με όλους τους παρόχους, μεταξύ άλλων και με τους επιστήμονες ειδικής αγωγής, αιφνιδιάζοντας τους, γεγονός που αναμένεται πως θα επηρεάσει σε πολλές περιπτώσεις την παροχή είτε υπηρεσιών όπως της ειδικής αγωγής είτε υλικών.

Ο ΕΟΠΥΥ ενημέρωσε αιφνιδιαστικά τους επαγγελματίες του χώρου της ειδικής αγωγής (λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, παιδοψυχολόγους και τα καθετοποιημένα Κέντρα παροχής συναφών υπηρεσιών), για επικείμενες αλλαγές στην υφιστάμενη σχέση-συνεργασία που υπάρχει.

Συγκεκριμένα, στις 23/12/16 απέστειλε το σχέδιο της νέας σύμβασης, δίνοντας περιθώριο έως τις 27/12/16, για κατάθεση προτάσεων, αλλαγών και τροποποιήσεων.

Προβληματισμό φαίνεται ότι  προκαλεί στα στελέχη του ΕΟΠΥΥ το ύψος της ετήσιας δαπάνης για παροχές ειδικής αγωγής, που φέτος έφτασε τα 106 εκατ. ευρώ, από τα οποία τα 82 αφορούν λογοθεραπεία, όταν η συνολική δαπάνη για ιατρικές εξετάσεις είναι 111 εκατ. ευρώ. Όπως σημειώνουν, το ποσό είναι πολύ μεγάλο σε σχέση με τη συχνότητα του προβλήματος στην Ελλάδα και υπάρχει έρευνα σε εξέλιξη, όπου με βάση τα αποτελέσματα θα καθοριστεί και ο προϋπολογισμός για την ειδική αγωγή για το 2017.

Όπως αναφέρουν οι επαγγελματίες Υγείας, αυτό το χρονικό περιθώριο αποτελεί από μόνο του απόδειξη ότι ο Οργανισμός ουδέποτε ενδιαφέρθηκε για διαβούλευση, καθώς δεν παρείχε ούτε μια ολόκληρη εργάσιμη ημέρα επεξεργασίας της σύμβασης. Μιας σύμβασης που αφενός είναι καταχρηστική (δικαιώματα μόνο στον ΕΟΠΥΥ και υποχρεώσεις-κυρώσεις μόνο στους επαγγελματίες) και αφετέρου είναι ασαφής και χωρίς καμία επεξεργασία (copy-paste άλλων συμβάσεων, καθώς σε παράγραφο αναφέρονται «οπτικά είδη»).

Παράλληλα, όπως λένε, η σύμβαση αυτή δημιουργεί εκ νέου «κλειστά επαγγέλματα», σε μια ελεύθερη αγορά. Δεν υπολογίζονται λοιπόν, οι πραγματικές ανάγκες των εξυπηρετούμενων (κατά βάση ανήλικα παιδιά), των επαγγελματιών, των εργαζομένων και των επιχειρηματιών στο χώρο της ειδικές αγωγής.

Σύμφωνα με τους επαγγελματίες Υγείας, η σύμβαση το μόνο που θα επιφέρει είναι γονείς και παιδιά χωρίς υποστήριξη, εργαζόμενους χωρίς εργασία και για πολλοστή φορά επιχειρήσεις με λουκέτα!

Παραθέτουμε το ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ και την ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ του Πανελλήνιου Συλλόγου Λογοπεδικών – Λογοθεραπευτών :

“Παραμονές Χριστουγέννων και χωρίς καμία προειδοποίηση μας ανακοινώθηκε από τον πρόεδρο ΕΟΠΥΥ κ. Σ. Μπερσίμη ότι επίκειται η υπογραφή συμβάσεων με τους λογοθεραπευτές από 1/1/2017 το οποίο θα αποτελεί προϋπόθεση για την κάλυψη δαπανών για την ειδική αγωγή.

Η ανησυχία για το μέλλον των παιδιών με διαταραχές λόγου και επικοινωνίας, παιδιών με αυτισμό, βαρηκοΐα-κώφωση, σπαστική τετραπληγία, νοητική υστέρηση, κλπ κορυφώθηκε με την απρόσμενη ανακοίνωση ότι η δαπάνη για συνεδρίες λογοθεραπείας θα αποδίδεται σύμφωνα με το ισχύων καθεστώς μόνο μέχρι 31/12/2016.

Από το 1982 παρέχουμε στην Ελλάδα υψηλού επιπέδου και ποιότητας υπηρεσίες στα περιστατικά μας, μέσα από ένα περιβάλλον διασφάλισης, φροντίδας, ενημέρωσης σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα, των παγκόσμιων επιστημονικών συλλόγων ( IALP, CPLOL κ.λ.π.) των οποίων είμαστε μέλη.

Μέχρι τώρα, οι γονείς είχαν την δυνατότητα να επιλέξουν τον εξειδικευμένο λογοθεραπευτή, στον οποίο μπορούσαν και να εμπιστευτούν το θεραπευτικό πρόγραμμα του παιδιού τους. Δυστυχώς αυτή η επιλογή χάνεται και οδηγεί την παροχή θεραπευτικών υπηρεσιών σε αβέβαιο καθεστώς ως προς την ποιότητα.

Μέσα από μια προσχηματική διαδικασία “διαβούλευσης” πέντε ημερών (από 23/12/16 μέχρι 27/12/16) εν μέσω αργιών, μας ζητάνε να συρθούμε σε μια συμφωνία η οποία θα οδηγήσει σε πλήρη απαξίωση της προσφερόμενης υπηρεσίας. Πώς να συναινέσουμε σε μια τέτοια αλλαγή όταν γνωρίζουμε πως ο κινητήριος μοχλός της είναι η ΜΕΙΩΣΗ των ΔΑΠΑΝΩΝ η οποία, όσο και αν το αρνούνται, γνωρίζουν πως σημαίνει και ταυτόχρονη ΜΕΙΩΣΗ της ποιότητας αλλά και της ποσότητας των ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη πληθυσμιακή ομάδα (άτομα με αναπηρία, παιδιά με αναπτυξιακές δυσκολίες κ.α).

Παράλληλα ο ΕΟΠΥΥ εμπαίζει τους επαγγελματίες της ειδικής αγωγής και τους ασφαλισμένους τους με το πρόσχημα μιας δημόσιας διαβούλευσης η οποία κάθε άλλο παρά δημόσια είναι. Δημόσια διαβούλευση σημαίνει πως όλες οι απόψεις δημοσιοποιούνται και είναι διαθέσιμες σε ένα δημόσιο βήμα προσβάσιμο και ανοιχτό σε όλους. Με την αποστολή των προτάσεων σε ένα “κλειστό” και ελεγχόμενο λογαριασμό email οι προτάσεις που κατατίθενται είναι γνωστές και ελεγχόμενες μόνο από όσους έχουν πρόσβαση στον συγκεκριμένο λογαριασμό χωρίς να δίνεται η δυνατότητα αποτύπωσης της όποιας τάσης δημοσίως. Θα έχουν μόνο αυτοί το προνόμιο να γνωρίζουν τι προτείνουν οι ενδιαφερόμενοι. Αυτό ΔΕΝ είναι δημόσια διαβούλευση. Είναι εντελώς προσχηματικό. Πού είναι το κράτος πρόνοιας που φροντίζει για τις ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες;

Επιπλέον, η σύναψη της προτεινόμενης (και στην ουσία επιβαλλόμενης) σύμβασης θα οδηγήσει στην ανεργία τους επιστήμονες του κλάδου μας, σε αδυναμία αποπληρωμής των ασφαλιστικών μας εισφορών και των υποχρεώσεων μας στην εφορία.

Επίσης θα οδηγήσουν:

•     Στην πλήρη κατάρρευση του θεραπευτικού έργου
•     Στην έκπτωση του επιπέδου των παρεχομένων υπηρεσιών
•     Στην παύση/πάγωμα των υπηρεσιών λόγω του αιφνίδιου της πρότασης χωρίς να υπάρχει μεταβατικό στάδιο
•     Στην ώθηση των ασφαλισμένων προς τα πλαίσια αβέβαιης ποιότητας παροχής υπηρεσιών που χρόνια λυμαίνονται το χώρο

Προτείνουμε την άμεση απόσυρση του κειμένου της διαβούλευσης. Σε αντίθετη περίπτωση, η άρνηση της σύναψης συμβάσεων με τον ΕΟΠΥΥ από τους ειδικούς του κλάδου μας είναι μονόδρομος .”

Ανοιχτή επιστολή, επίσης, απευθύνουν τα μέλη του Πανελληνίου Συλλόγου Λογοπεδικών-Λογοθεραπευτών προς τους γονείς, για τις ριζικές αλλαγές του ΕΟΠΥΥ στην παροχή υπηρεσιών, που έρχονται με την αρχή του νέου έτους.

Αναλυτικά, η επιστολή έχει ως εξής:

“Αγαπητοί γονείς και κηδεμόνες,

ως μέλη του Πανελληνίου Συλλόγου Λογοπεδικών-Λογοθεραπευτών, αλλά και ως επαγγελματίες λογοθεραπευτές, θα θέλαμε και οφείλουμε να σας ενημερώσουμε με την παρούσα επιστολή για τις ριζικές αλλαγές στις οποίες ο ΕΟΠΥΥ προτίθεται να προβεί από 1ης Ιανουαρίου 2017 στην παροχή των άνω υπηρεσιών, γνωρίζοντας ότι μέχρι την ώρα που συντάσσεται αυτό το κείμενο, δεν έχει προβεί σε επίσημες διαδικασίες γνωστοποίησης τους προς εσάς.

Παραμονές Χριστουγέννων και με αιφνιδιαστικό τρόπο ενημερωθήκαμε από τον πρόεδρο του ΕΟΠΥΥ κ. Μπερσίμη, για την τετελεσμένη απόφαση που εξαναγκάζει τους επαγγελματίες λογοθεραπευτές να υπογράψουν ατομικές συμβάσεις με τον ΕΟΠΥΥ, από 1/1/2017, οι οποίες θα αποτελούν προϋπόθεση για την κάλυψη των δαπανών ειδικής αγωγής.

Αρχικά να σας ενημερώσουμε πως αυτό θα ήταν θεμιτό και ευπρόσδεκτο, αν οι όροι που έθετε ο ΕΟΠΥΥ ήταν προς την κατεύθυνση της βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών, της ουσιαστικής διευκόλυνσης των γονέων και της συνεργασίας με τους ειδικούς.

Δυστυχώς όμως, ο τρόπος με τον οποίο ο ΕΟΠΥΥ προσπαθεί να αλλάξει την παροχή υπηρεσιών υποβαθμίζει την ουσιαστική ποιότητά τους και ταυτόχρονα απαξιώνει τους λογοθεραπευτές:

– υποβαθμίζει και καταργεί στην ουσία τις θεραπευτικές παρεμβάσεις

– υπονομεύει την επιστήμη η οποία ορίζει το πλαίσιο, τον τρόπο και το περιεχόμενο της θεραπευτικής παρέμβασης

– υπονομεύει το μέλλον των παιδιών με δυσκολίες.

Πιο συγκεκριμένα,

– αναδιαρθρώνει τα ποσά αποζημίωσης για τις θεραπείες ΧΩΡΙΣ να αλλάζει το υπάρχον «πλαφόν» των 250 ευρώ συνολικά, πράγμα που σημαίνει ότι θέτει ανεξέλεγκτους περιορισμούς στο είδος, τη συχνότητα αλλά και τη διάρκεια των θεραπευτικών συνεδριών

– υποχρεώνει στη χρήση ηλεκτρονικού συστήματος και πλαφόν στις συνεδρίες το οποίο δεν θα επιτρέπει στους θεραπευτές να διαμορφώνουν τα θεραπευτικά προγράμματα των παιδιών όπως πρέπει, αλλά θα επιβάλλεται να διαμορφώνονται όπως «βγαίνει» το πλαφόν, π.χ. ενδεχομένως το πλαφόν να φτάνει για τον μισό μήνα μόνο, κ.λπ.

– υποχρεώνει σε ηλεκτρονική συνταγογράφηση των εγκρίσεων και ουδείς γνωρίζει πώς θα γίνει αυτό από 1ης Ιανουαρίου, ούτε τι θα γίνεται με τις θεραπείες των παιδιών μεταξύ των εγκρίσεων, τα οποία διαφαίνεται ως σοβαρό ενδεχόμενο να μένουν εκτός θεραπειών μέχρι την επόμενη επανέγκριση

– ως τελικό αποτέλεσμα, υπονομεύει τη σταθερότητα και το θεραπευτικό πλαίσιο των παιδιών, που πολύ καλά γνωρίζετε πόσο σημαντικά είναι για την επιτυχία της θεραπείας.

– Αφήνει επίσης ανοιχτό το ενδεχόμενο για οριζόντιες περικοπές στο γενικό κονδύλι για την ειδική αγωγή και άρα και του πλαφόν που τελικά θα προορίζεται κάθε μήνα αλλά και ετησίως, για τις ανάγκες των παιδιών στο σύνολο της ειδικής αγωγής

Επιπροσθέτως, οι όροι σύμβασης με τους λογοθεραπευτές που θέτει ο ΕΟΠΥΥ αυτήν τη στιγμή είναι επαχθείς. Πιο συγκεκριμένα,

– θα επιβάλλει υποχρεωτικές γερές εκπτώσεις στα οφειλόμενα δεδουλευμένα στους ειδικούς (rebate)

– θα εφαρμόζει τον μηχανισμό της αυτόματης επιστροφής, καθώς θα καθορίζει τις αποζημιώσεις των ειδικών με βάση τα εκάστοτε διαθέσιμα ποσά, άγνωστο πόσα, αλλά και πότε, χωρίς όμως να δεσμεύεται με ρήτρα. Ω ς συνέπεια, οι ειδικοί χάνουν οποιοδήποτε έλεγχο των απολαβών που δικαιούνται για την δουλειά που έχουν φέρει εις πέρας (clowback).

Γνωρίζετε πως, μέχρι τώρα, είχατε τη δυνατότητα να εμπιστευτείτε το θεραπευτικό πρόγραμμα του παιδιού σας επιλέγοντας ελεύθερα την/τον εξειδικευμένη/ο λογοθεραπεύτρια/λογοθεραπευτή η οποία/οποίος έχει εκπαιδευτεί:

• να βλέπει το κάθε παιδί και την οικογένειά του σαν μια ξεχωριστή περίπτωση που χρειάζεται εξατομικευμένη και σφαιρική φροντίδα
• να αξιολογεί το κάθε περιστατικό και τις ανάγκες του

• να θέτει θεραπευτικούς στόχους
• να εκτιμά την πορεία και την έκβαση της θεραπείας
• να συνεργάζεται με άλλους ειδικούς
• και ΟΧΙ να εκτελεί απλώς θεραπευτικές πράξεις.

Όλα τα παραπάνω δεν μας επιτρέπουν ούτε να συναινέσουμε στην έκπτωση της ποιότητας των παρεχομένων υπηρεσιών, ούτε και να επιβιώσουμε ως επαγγελματίες υπό αυτές τις συνθήκες.

Επιπροσθέτως, καταθέτουμε την γνώμη πως ο ΕΟΠΥΥ και το υπουργείο προφασίζονται κοινωνικές παροχές, χωρίς όμως να μεριμνούν για την πρόσληψη λογοθεραπευτών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση, στην Ειδική Αγωγή, στα Παιδιατρικά Νοσοκομεία, στα ΚΕΥ και στα Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα, στα οποία όπως κάποιοι ήδη γνωρίζετε, για τη διαδικασία της διάγνωσης και της γνωμάτευσης, οι γονείς θα χρειάζεται να περιμένετε για ραντεβού από 6, 9 ή και 12 μήνες.

Αν στόχος είναι η ενίσχυση του ασφαλιζόμενου και της ειδικής αγωγής, περιμένουμε την άμεση πρόσληψη ειδικών θεραπευτών οι οποίοι ως δημόσιοι λειτουργοί θα παρέχουν δωρεάν υπηρεσίες αξιολόγησης και θεραπείας, χωρίς καμία επιβάρυνση και καθυστέρηση.

Περιμένουμε επίσης, έλεγχο για την παροχή υπηρεσιών ειδικής αγωγής στις ΜΚΟ, και Κέντρων Ημερήσιας Φροντίδας, για την ποιότητα και το επίπεδο παροχής υπηρεσιών, ειδικά καθώς οι ΜΚΟ και τα Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας, λαμβάνουν και αυτά ένα μεγάλο ποσοστό της κρατικής δαπάνης για την ειδική αγωγή.

Αγαπητοί γονείς, έχουν αρχίσει να δημοσιοποιούνται νούμερα δαπανών, δηλώνοντας πως οι δαπάνες για λογοθεραπείες απέχουν πολύ από τις δαπάνες για τις υπόλοιπες θεραπείες ειδικής αγωγής και τις ιατρικές πράξεις. Να υπενθυμίσουμε πως έγκριση για τις δαπάνες της λογοθεραπείας και τον συγκεκριμένο και απαιτούμενο αριθμό συνεδριών γίνεται από δημοσίους φορείς (νοσοκομεία, κέντρα ψυχικής υγείας) και οι λογοθεραπευτές απλώς εξυπηρετούν τις εγκρίσεις αυτές.

Συνεπώς, ο έλεγχος θα πρέπει να ξεκινήσει από τους φορείς που εγκρίνουν και να μην αιωρούνται αόριστες κατηγορίες γενικευμένες για ολόκληρους κλάδους της ειδικής αγωγής, διότι αυτό απλώς αποτελεί λάσπη! Η χορήγηση των δαπανών της λογοθεραπείας γίνεται επίσης από δημοσίους φορείς (ταμεία) που οφείλουν να ελέγξουν τις νόμιμες προϋποθέσεις, ενώ η έγκριση του ύψους των δαπανών έχει θεσμοθετηθεί από την πολιτεία με συγκεκριμένο πλαφόν και δεν είναι απεριόριστη. Αυτό που πραγματικά επομένως υπονοείται και προετοιμάζεται, είναι η μείωση των συνολικών δαπανών για την ειδική αγωγή, εξυπηρετώντας μνημονιακές διαδικασίες αξιολόγησης του κράτους και προαπαιτούμενα από τους δανειστές της χώρας.

Γνωρίζετε καλύτερα από όλους τη σημαντικότητα της διαφύλαξης και προάσπισης της ειδικής αγωγής για τα παιδιά μας. Σας καλούμε να συνταχθείτε μαζί μας, να αντιδράσουμε στην αιφνιδιαστική υποβάθμιση των παροχών, στο πάγωμα και την διακοπή των θεραπειών μέσα από εκβιαστικά διλήμματα, αλλά και το αβέβαιο μέλλον της παροχής υπηρεσιών ειδικής αγωγής σε παιδιά και σε εφήβους.

Με εκτίμηση και έγνοια για το μέλλον των παιδιών μας,

Τα μέλη του Πανελληνίου Συλλόγου Λογοπεδικών-Λογοθεραπευτών